Rahat Fikir Köşesi Yazılar

Cognitive Defusion: Geçmişin Gösterdiği Yol, Bugünün Anlamını Nasıl Şekillendiriyor? Geçmiş, bugünümüzü anlamlandırmamız için en önemli rehberlerden biridir. Her adımımız, her düşüncemiz, geçmişte atılmış bir adımın yankısı gibidir. Geçmişin incelenmesi, yalnızca bir zaman dilimini değil, insanın düşünme biçimini, değerlerini, hislerini ve hatta toplumları nasıl şekillendirdiğini de anlamamıza yardımcı olur. Bu yazıda, “cognitive defusion” kavramını tarihsel bir perspektiften ele alarak, insanların düşüncelerini ve duygusal tepkilerini nasıl anlamlandırdıklarını ve geçmişten bugüne nasıl bir değişim geçirdiğimizi tartışacağız. Cognitive Defusion Nedir? Temel Anlam ve Tanım Cognitive defusion, bir bireyin, düşüncelerinin ve duygularının kimliğini kabul etmek yerine, onlara dışarıdan bakabilme yeteneğini kazandığı bir psikolojik süreçtir. Bu…

Ayağın Altına Vicks Sürmek: Kültürlerin İzinde Bir Antropolojik Keşif Birçok kültür, farklı sağlık pratikleri ve gelenekler etrafında şekillenir. Bu geleneklerin bazılarının bilimsel temelleri tartışmaya açıksa da, birçoğu hala günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası olarak kalır. Her kültür, kendi sağlık anlayışına, iyileşme süreçlerine ve tedavi yöntemlerine özgü bir dil ve pratiğe sahiptir. Ayağın altına Vicks sürmek, günümüzde pek çok insanın soğuk algınlığı veya öksürük gibi rahatsızlıklara karşı başvurduğu popüler bir yöntem. Ancak bu basit eylemin ötesinde, kültürel ve toplumsal bir anlam taşır mı? Antropolojik bir bakış açısıyla, bu gibi uygulamaların kökenleri, anlamları ve işlevleri nelerdir? Ayağın altına Vicks sürmek, yalnızca bir…

Giriş: Bir Merakın Peşinde Ben insanların davranışlarının ardında yatan bilişsel ve duygusal süreçleri merak eden biri olarak, günlük hayatın sıradan görünen tercihlerinin bile zihinsel dünyamızda nasıl yankılandığını anlamaya çalışıyorum. “Antep fıstığı suyu sever mi?” diye düşündüğünüzde aklınıza sadece bir besin tercihi mi geliyor, yoksa bu basit sorunun arkasında karmaşık psikolojik süreçler mi var? Bu yazıda bu soruyu psikolojik bir mercekten ele alacağım. Okuyucu olarak sizi de kendi içsel deneyimlerinizi sorgulamaya davet ediyorum. Bilişsel Psikoloji: Tat Algısı ve Karar Verme Süreçleri Bilişsel psikoloji, zihnin bilgi işleme süreçlerini inceler. Bir kişi Antep fıstığı suyu sevip sevmediğine karar verirken yalnızca fiziksel tat alma…

Akvaryum Işığı Ne Renk Olmalı? Bir akvaryum aldığınızda, ilk olarak balıkların renklerinin ne kadar canlı olacağını, bitkilerin sağlıklı bir şekilde büyüyüp büyümeyeceğini ve suyun temizliğini düşünürsünüz. Fakat, genellikle gözden kaçan bir başka faktör vardır: ışık. Evet, akvaryum ışığı! Bazen ışığın doğru renk tonlarını seçmek, tankınızdaki ekosistemi canlandırmanın en önemli adımlarından biri olabilir. Peki, akvaryum ışığı gerçekten ne renk olmalı? Akvaryum ışığının renginin, sadece görsel estetikten ibaret olmadığını biliyor muydunuz? Işık, su altındaki yaşamın döngüsünde ciddi bir rol oynar. Akvaryumunuzdaki balıklar ve bitkiler, ışıkla etkileşim halindedir. Yanlış bir renk tonu seçildiğinde, hem su altı yaşamı hem de göz zevkiniz olumsuz etkilenebilir.…

Seva İsmi Ne Demek? Bir Felsefi Derinlik Arayışı Felsefe, insanlığın varoluşunu, değerlerini ve bilgiyi sorgulamak üzerine kuruludur. Bu sorgulamalar, dil ve anlam ilişkisini de kapsar. Her kelime, bir dünyayı yansıtır, bir anlamın kapılarını aralar. Peki, “Seva” ismi ne anlama gelir? Bu ismi taşıyan bir kişinin hayatı, bu anlamla nasıl şekillenir? Dilin sadece bir iletişim aracı olmanın ötesine geçip, varoluşsal bir boyut kazandığı bu sorulara bir filozof bakış açısıyla yaklaşalım. Seva: Ontolojik Bir Arayış Ontoloji, varlık bilimi olarak tanımlanabilir. Varlığın doğasını ve yapısını sorgular. “Seva” isminin ontolojik anlamını araştırırken, kelimenin taşıdığı derinlikleri incelemeliyiz. Türkçede “seva” kelimesi, “sevda”dan türetilmiş bir anlam taşır.…

Parazit Yaşamak Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, insanların ruhsal dünyalarında bazen hiç beklenmedik bağlar kurduğunu gözlemliyorum. Kimileri güçlü, kimileri ise zayıf bir bağla hayatta kalır. Ancak, bazı bireylerin davranışları, çevrelerinden, ilişkilerinden ya da toplumsal yapıdan daha fazlasını almak, bir anlamda başkalarının enerjisini tüketmek üzerine şekillenir. Peki, “parazit yaşamak” ne demek? Bir kişinin ya da grubun, başkalarının kaynaklarına bağımlı hale gelip bunları sömürmesi, yalnızca toplumsal değil, psikolojik bir dinamiğin de sonucu olabilir. Bu yazıda, parazit yaşamanın bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarını inceleyeceğiz. Parazit Yaşamanın Bilişsel Boyutu: Bağımlılık ve Algı Parazit yaşamak, çoğunlukla bir tür “bağımlılık” durumuyla…

Neo-Liberal Gelenek Nedir? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme Bir Psikoloğun Meraklı Girişi: Toplumlar ve Davranışlar Arasındaki Bağlantılar İnsan davranışlarını anlamaya çalışırken, bazen toplumun şekillendirdiği normlara ve değer sistemlerine bakmak, en derin psikolojik çözümlemelere ulaşmak için bir anahtar olabilir. Neo-liberalizm, son yirmi yılın en etkili ideolojilerinden biri olmasına rağmen, aslında insan psikolojisinin farklı yönlerini, özellikle bireysel özgürlük, başarı, rekabet ve toplumda “yeterlilik” hissine dair derin izler bırakıyor. Bu ideolojiyi bir psikolog gözüyle incelediğimizde, Neo-liberalizmin insan zihninde nasıl şekil aldığını ve toplumsal davranışları nasıl dönüştürdüğünü daha iyi anlayabiliriz. Peki, Neo-liberal gelenek nedir? Neo-liberalizm, genellikle serbest piyasa ekonomisi, devlet müdahalesinin asgariye indirilmesi ve bireysel…

Giriş — Öğrenmenin Gücü, Sınavların Ötesinde Bir lise son sınıf öğrencisisin, belki de memur çocuğu ya da üniversite hayalleri kuran bir genç… Elinde kâğıt kalem — aklında bir soru: “Milli Savunma Üniversitesi (MSÜ) için Temel Yeterlilik Testi (TYT) şart mı?” Sadece bu soru değil, arkasında “Nasıl hazırlanmalıyım?”, “Hangi sınavlar geçerli?” gibi belirsizlikler de var. Öğrenmek yalnızca bilgi değil; bir fırsat eşitliği, bir gelecek kurma aracı. Eğitim, bireyin hayatını dönüştürebilecek bir güç. Peki MSÜ’ye başvururken bu gücü nasıl kullanmak gerekir? Bu yazıda konuyu pedagojik bir çerçevede tartışırken, biçimsel kuralların ötesine geçip, öğrenme‑sınav ilişkisini, seçim süreçlerini ve toplumsal boyutları birlikte inceleyeceğiz. MSÜ:…

Statik Projesini Kim Çizer? Küresel ve Yerel Perspektiften Bir Bakış Bursa’da yaşayan, her gün farklı sektörlerden insanların projeleriyle iç içe olan, biraz meraklı ve dünya gündemini takip etmeye çalışan bir beyaz yaka olarak, inşaat sektöründeki dinamikleri anlamak, beni her zaman heyecanlandırıyor. Bugün, çok önemli bir konuya, statik projesini kim çizer? sorusuna göz atmak istiyorum. Gerçekten, inşaat projelerinde statik mühendisliğin yeri nedir? Kimler bu projeyi hazırlar? Türkiye’deki uygulama ile dünya çapında uygulamalar nasıl farklılık gösteriyor? Gelin, bu soruları hem yerel hem küresel açıdan ele alalım. Statik Projesini Kim Çizer? Türkiye Perspektifi Türkiye’de, özellikle büyük şehirlerde, inşaat sektörü hızlı bir şekilde büyümeye…

Jazakallahu Hayran Ne Demek? Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir Analiz Toplumsal Normlar ve Bireysel İletişim: Bir Araştırmacının Perspektifi Bir sosyolog olarak, dilin toplumsal yapılarla nasıl etkileşimde bulunduğunu, bireylerin toplumsal normlara nasıl uyum sağladığını ve bu etkileşimlerin nasıl kültürel pratikler haline geldiğini anlamaya çalışırım. Her kelimenin, bir toplumda sadece iletişimsel değil, aynı zamanda derin toplumsal anlamlar taşıyan bir işlevi vardır. Bugün “Jazakallahu Hayran” ifadesi üzerinde duracağız. Bu ifade, İslam kültüründe sıkça kullanılan ve birine teşekkür etmeyi ifade eden bir deyimdir. Ancak, sadece kelime anlamına bakarak değil, aynı zamanda bu ifadeyi kullanan bireylerin toplumsal yapıları ve kültürel bağlamları üzerinden de…